عمل استاپدکتومی یکی از جراحی های تخصصی گوش است که با هدف درمان ناشنوایی هدایتی ناشی از بیماری اتواسکلروز انجام می شود. در این بیماری ، استخوان رکابی گوش میانی دچار کاهش حرکت شده و مانع انتقال صحیح صدا به گوش داخلی خواهد شد. طی این جراحی ، استخوان رکابی که حرکت آن مختل شده ، برداشته شده و با یک پروتز جایگزین می گردد تا ارتباط مکانیکی بین پرده گوش و گوش داخلی دوباره برقرار شود. مزیت اصلی این روش جراحی ، بازیابی شنوایی طبیعی یا کاهش نیاز به سمعک در بیماران است. این امر به بهبود کیفیت شنوایی ، کاهش خستگی شنیداری و ارتقاء توانایی ارتباطی بیماران منجر می شود که در نهایت تأثیر بسزایی در بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلالات شنوایی دارد.
فرایند شنوایی و ناشنوایی
شنوایی فرآیندی پیچیده است که با ورود ارتعاشات صوتی به مجرای گوش آغاز می شود. این ارتعاشات پس از برخورد با پرده صماخ، باعث حرکت آن شده و به سه استخوانچه کوچک گوش میانی شامل چکشی، سندانی و رکابی منتقل می شوند. حرکت استخوان رکابی ، موجب انتقال این انرژی به مایع گوش داخلی و تحریک عصب شنوایی می شود. در نهایت ، این عصب سیگنال های صوتی را به مغز ارسال کرده و درک صدا را ممکن می سازد. اختلال در هر بخش از این زنجیره ، می تواند عملکرد شنوایی را دچار مشکل کند اما عمل استاپدکتومی راه درمان این عارضه است.
استاپـدکتومی چیست ؟
در جراحی استاپدکتومی ( stepedectomy ) ، بخشی یا تمام استخوان رکابی (استیپس) در گوش میانی برداشته شده و در نهایت با یک پروتز شنوایی جایگزین خواهد شد. این پروتزها از موادی ساخته می شوند که برای بدن و گوش داخلی بی ضرر هستند. هدف از این جراحی، بهبود انتقال صدا به گوش داخلی و بازیابی قدرت شنوایی است. یکی از دلایل اصلی انجام این عمل استاپدکتومی ، ابتلا به بیماری اتواسکلروز است؛ حالتی که در آن رشد غیرطبیعی استخوان در اطراف استخوانچه استیپس رخ می دهد و باعث اختلال در حرکت طبیعی آن می گردد. این اختلال منجر به کاهش شنوایی، به ویژه در مواردی که هر دو گوش درگیر هستند، شده و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد.
📞 تماس: ۰۹۰۵۷۱۶۲۲۲۲
💬 واتساپ: ۰۹۰۳۷۲۲۹۰۹۸
برای نخستین بار ، در دهه ۱۹۵۰ ، این جراحی آمریکا برای درمان اتواسکلروز انجام شد. در آن عمل ، استخوانچه معیوب از گوش میانی بیمار خارج و یک پروتز جایگزین آن شد. از آن زمان تاکنون ، هزاران مورد استاپدکتومی در سراسر جهان با موفقیت انجام شده است. اما با وجود پیشرفت های پزشکی ، هنوز هیچ دارویی نتوانسته به طور مؤثر اتواسکلروز را درمان کند. به همین دلیل ، جراحی استاپدکتومی همچنان مؤثرترین و بهترین گزینه درمانی برای بیماران مبتلا به این بیماری به شمار می رود.
علت نیاز به عمل استاپدکتومی
طبق گفته دکتر مریم یعقوبی بهترین جراح گوش شایع ترین دلیل انجام جراحی استاپدکتومی، ابتلا به بیماری اتواسکلروز است. در این بیماری، استخوان های کوچک گوش میانی به ویژه استخوان رکابی (استیپس) دچار تغییرات غیرطبیعی و سفتی می شوند. این فرآیند مانع از حرکت آزادانه استخوانچه ها و در نتیجه، انتقال مؤثر امواج صوتی به گوش داخلی می گردد.
افراد مبتلا به اتواسکلروز معمولاً دچار افت شنوایی پیشرونده می شوند که زندگی روزمره و روابط اجتماعی را تحت تأثیر قرار می دهد. در مواردی که روش هایی مانند استفاده از سمعک یا درمان های دارویی پاسخگو نیستند، جراحی استاپدکتومی به عنوان یک راهکار مؤثر پیشنهاد می شود.
کم شنوایی ناشی از اتواسکلروز زمانی رخ می دهد که استخوان رکابی با بافت استخوانی اضافی اطراف خود ادغام شده و توانایی حرکت و ارتعاش را از دست بدهد. این کاهش انعطاف پذیری مانع انتقال امواج صوتی از گوش میانی به گوش داخلی می شود. در چنین شرایطی ، عمل استاپدکتومی با جایگزینی استخوانچه آسیب دیده با یک پروتز شنوایی، عملکرد طبیعی سیستم شنوایی را تا حد زیادی بازگرداند.
هزینه عمل اتواسکلروز گوش چقدر است؟
هزینه عمل جراحی برای درمان اتواسکلروز گوش عدد ثابتی ندارد و بسته به عوامل مختلف، متغیر است. از جمله مهم ترین فاکتور های مؤثر در تعیین هزینه این جراحی باید به موارد زیر اشاره کرد:
- میزان پیشرفت بیماری و پیچیدگی جراحی: وسعت درگیری و شدت بیماری بر مدت زمان جراحی و نحوه انجام آن تأثیر می گذارد.
- نوع و جنس پروتز استفاده شده: پروتزهای شنوایی با برندها و مواد مختلف ، قیمت های متفاوتی دارند و انتخاب آن ها تأثیر مستقیم بر هزینه نهایی عمل استاپدکتومی دارد.
- تجربه و مهارت جراح: میزان تجربه پزشک و شهرت او در زمینه جراحی گوش، یکی از عوامل مهم در تعیین هزینه است.
- نوع مرکز درمانی: خصوصی یا دولتی بودن بیمارستان یا کلینیک محل انجام عمل نیز تفاوت زیادی در هزینه ایجاد می کند.
- پوشش بیمه: هر شرکت بیمه، سقف متفاوتی برای پرداخت هزینه عمل در نظر می گیرد. توصیه می شود پیش از اقدام به جراحی، از میزان پوشش بیمه و شرایط پرداخت آن اطلاع کسب کنید.
مراقبت های پس از عمل استاپدکتومی
پس از جراحی استاپدکتومی، بیمار ممکن است با برخی علائم موقتی مواجه شود که جای نگرانی ندارد. این علائم معمولاً در مدت کوتاهی برطرف می شوند. موارد مهم مراقبتی شامل:
| مورد | توضیح |
|---|---|
| سرگیجه و تغییر حس چشایی | این علائم موقتی اند و معمولاً طی چند هفته برطرف می شوند؛ در اکثر بیماران جای نگرانی وجود ندارد. |
| پرهیز از برخی فعالیت ها | از خوابیدن روی گوش عمل شده ، شنا کردن و فین کردن خودداری کنید تا فشار به ناحیه جراحی وارد نشود. |
| پرهیز از صداهای بلند | قرار گرفتن در معرض صدای زیاد ممکن است باعث جا به جایی یا جدا شدن پروتز شود؛ محیط کم صدا برای بهبودی مفید است. |
| مراجعه برای پیگیری | حدود ۲–۳ هفته پس از عمل برای خارج کردن پانسمان و ارزیابی وضعیت گوش به پزشک مراجعه کنید. |
| مدت زمان بهبودی کامل | دوره نقاهت کامل معمولاً حدود ۴–۶ هفته است؛ در این مدت از فعالیت های شدید بدنی پرهیز و استراحت کافی داشته باشید. |
عوارض عمل استاپدکتومی
عمل استاپدکتومی به طور کلی کم خطر است، اما مانند هر جراحی ممکن است با عوارضی همراه باشد. از جمله این عوارض می توان به درد، خونریزی، لخته خون، واکنش به بیهوشی، و در موارد نادر، کاهش کامل شنوایی، وزوز گوش، سرگیجه، تغییر حس چشایی، ضعف عضلات صورت، عفونت محل جراحی، پارگی پرده گوش، و حساسیت به پانسمان داخلی اشاره کرد. بیشتر این عوارض موقتی هستند و در صورت بروز، معمولاً با مراقبت مناسب برطرف می شوند.
سخن آخر
اتواسکلروز یک بیماری پیشرونده استخوان گوش میانی است که موجب محدود شدن حرکت استخوان رکابی و ایجاد کم شنوایی انتقالی می شود. در عمل استاپدکتومی ، استخوان رکابی غیرقابل حرکت برداشته و با پروتز ظریف جایگزین می شود. این جراحی انتقال طبیعی صدا به گوش داخلی را باز می گرداند و شنوایی بیمار به طور قابل توجهی بهبود می یابد. برای دست یابی به بهترین نتیجه درمان رعایت مراقبت های بعد جراحی لازم و ضروری می باشد.
سلام و روز بخیر.