التهاب لوزه در کودکان

التهاب لوزه در کودکان که به تونسیلیت نیز معروف است ؛ شرایطی است که در آن یک عامل عفونی ویروسی یا باکتریایی ، سبب ملتهب شدن لوزه ها می شود. در این مقاله می خواهیم التهاب لـوزه کودکان که در حقیقت نوعی بیماری شایع در میان کودکان می باشد ، را مورد بررسی قرار دهیم. به طور کلی التهاب لـوزه کودکان ، منجر به بروز علائم مختلفی می شود ؛ از اولین علائم این بیماری می توان به اختلال بلع و به دنبال آن خودداری از خوردن اشاره کرد. همانطور که گفتیم این بیماری ، علائم متعددی به دنبال دارد ؛ در ادامه مقاله از خانم دکتر مریم یعقوبی در تهران ، سایر علائم التهاب لـوزه در کودکان ، راه های تشخیص و نیز پیشگیری از این بیماری را مورد بحث قرار داده ایم.

لوزه چیست ؟

از گلو ، می توان به عنوان یکی از مهم ترین ارگان بدن یاد کرد که مسیر ارتباطی مابین دهان ، بینی ، حنجره و مری است.

حال آن که در بخش فوقانی گلو و در طرفین پشت حلق ، گره های لنفاوی بادامی شکلی به نام لوزه قرار دارند که در واقع بخشی از سیستم لنفاوی بدن به شمار می روند.

لوزه ها موظف به پاکسازی میکروب های موجود در گلو می باشند ؛ زمانی که میکروب ها ( باکتری ها یا ویروس ها ) نسبت به از بین رفتن ، مقارم باشند ؛ شاهد التهاب لوزه ها در کودکان خواهیم بود.

علل عفونت لوزه در کودکان

شایع ترین علل عفونت لوزه در کودکان عبارتند از :

به طور کلی باید گفت که حدود ۷۵ الی ۹۰ درصد عفونت لوزه در کودکان را ویروس ها تشکیل می دهند که از رایج ترین علل التهاب لوزه در کودکان می باشد. درصد کمتری از این  ناراحتی ، با وجود باکتری استرپتوکوک پیوژن در لوزه می باشد.

انواع التهاب لوزه در کودکان

ورم لوزه حاد (Acute Tonsillitis) :

ورم لوزه حاد معمولاً ناشی از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی است که باعث التهاب و تورم لوزه‌ها می ‌شود. علائم شایع ورم لوزه حاد شامل درد و خفگی در گلو ، تورم و قرمزی لوزه‌ها ، تب ، سرفه ، عطسه ، سر درد و درد عضلات که در برخی موارد لنفادنوپاتی (تورم لنفاها) در نواحی گردن نیز مشاهده می شود. درمان ورم لوزه حاد ممکن است شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت عفونت باکتریایی ، استفاده از داروهای ضد التهاب ، آرام‌ بخش‌ها ، مایعات ، آب ، نوشیدنی های گرم و استراحت فیزیکی باشد.

ورم لوزه مزمن (Chronic Tonsillitis) :

ورم لوزه مزمن معمولاً به عنوان پیامد ورم لوزه حاد یا عفونت‌ های مکرر در لوزه‌ ها ایجاد می‌ شود. علائم ورم لوزه مزمن ممکن است شامل درد مزمن ، خفگی در گلو ، تورم و قرمزی لوزه‌ها ، بوی بد دهان ، تب ، خستگی ، سرفه مزمن ، و در بعضی موارد تشکیل گلوله‌های چرکی در لوزه‌ها باشد. درمان ورم لوزه مزمن ممکن است شامل مصرف آنتی ‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت ، مراقبت‌هایی مانند استفاده از محلول‌های آب ‌نمکی ، شستشوی گلو ، و در صورت لزوم ، عمل جراحی برای برداشتن لوزه‌ها (تانسیلکتومی) می باشد. در هر صورت ، برای تشخیص و درمان دقیق ورم لوزه ، مشاوره با یک پزشک متخصص گوش و حلق و بینی الزامی است.

آیا التهاب لوزه ویروسی همان سرماخوردگی است؟

خیر ، التهاب لوزه ویروسی و سرماخوردگی دو مفهوم متفاوت هستند ، اما ممکن است در برخی موارد با یکدیگر همراهی کنند یا علائم مشابهی داشته باشند. سرماخوردگی یک عفونت ویروسی است که معمولاً به علت ویروس‌های مختلف تنفسی اتشاعی ایجاد می ‌شود. علائم سرماخوردگی شامل گرفتگی ، سرفه ، آبریزش بینی ، گلو درد ، خستگی ، تب ، و در برخی موارد التهاب چشم و علائم دیگر تنفسی است. از طرف دیگر، التهاب لوزه در کودکان معمولاً به عنوان عفونتی در لوزه‌های فارنژیال شناخته می ‌شود که ممکن است به علت عفونت با ویروس‌ها یا باکتری‌ ها ایجاد شود. علائم التهاب لوزه می‌ تواند شامل درد و خفگی در گلو ، تورم و قرمزی لوزه‌ها ، تب ، سرفه ، سردرد ، درد عضلانی ، و در موارد شدیدتری مانند ، دشواری در بلع ، نفخ و بوی بد دهان باشد.

علائم التهاب لوزه در کودکان چیست ؟

از مهم ترین علائم التهاب لوزه در کودکان می توان به موارد ذیل اشاره کرد :

• بالا رفتن درجه حرارت بدن
• اختلال در بلع مواد غذایی
• امتناع از خوردن
• مشکل در تنفس
• سردرد
• گوش درد
• گردن درد
• درد فک
• گلودرد طولانی مدت
• خروج بی اختیار آب دهان
• تنفس از راه دهان در هنگام خواب

لازم به ذکر است از آن جا که عمدتا اکثر عفونت های گلو ، موجب پیدایش علائم فوق الذکر می شوند ؛ ممکن است نتوانید به درستی تشخیص دهید که آیا این علائم دلالت بر التهاب لوزه دارند یا ناشی از سایر عفونت ها می باشند ، از این رو توصیه می شود برای تشخیص دقیق التهاب لـوزه کودکان ، فرزند خود را نزد پزشک متخصص گوش و حلق و بینی ببرید.

تشخیص التهاب لوزه در کودکان

متخصص گوش و حلق و بینی ، به منظور تشخیص این بیماری ؛ در ابتدا اقدام به معاینه داخل دهان کودک می نماید و لوزه ها را از نظر قرمزی ، التهاب ، چرک ، عفونت و مواردی از این قبیل ارزیابی می کند.

پس از آن ، پزشک مبادرت به معاینه زیر فک و گردن کودک می کند و این نواحی را از لحاظ متورم شدن غدد لنفاوی بررسی می نماید.

در پاره ای موارد ، پزشک صرفا با همین بررسی ها می تواند تشخیص دهد که کودک به التهاب لوزه دچار است یا خیر ؛ اما در برخی موارد ممکن است برای احراز وجود التهاب لوزه در کودکان ، پزشک درخواست کشت میکروبی گلو بدهد.

درمان التهاب لوزه در کودکان

راه های متفاوتی در جهت کمک به درمان التهاب لوزه در کودکان وجود دارد ، که به موارد زیر می توان اشاره کرد :

• نوشیدن مایعات فراوان ، استراحت کافی کودک و همچنین مرطوب نگه داشتن سطح لوزه ها
• غرغره کردن آب نمک و ریختن آن به بیرون از دهان
• استفاده از دستگاه بخور آب سرد و مرطوب ساز در منزل
• خوردن سوپ گرم و نیز نوشیدن چای گرم به همراه عسل و بستنی
• از استعمال سیگار و یا استفاده از مواد شوینده در منزل در مجاورت کودک خود خودداری کنید.
• طبق تجویز پزشک مسکن هایی همچون استامینوفن و غیره ، به جهت کاهش درد و تب به طور منظم استفاده شود و همچنین مصرف آنتی بیوتیک ها در صورت عفونت میکروبی لوزه ها
• در صورت عدم درمان عفونت لوزه ها در کودکان ، درمان این ناراحتی ممکن است از طریق جراحی خارج کردن لوزه ها اتفاق بیفتد.
• با درمان به موقع عفونت لوزه در کودکان ، از بروز مشکلاتی همچون تشکیل آبسه و در نهایت جراحی ، جلوگیری می شود.

عوارض عفونت لوزه در کودکان

در صورت عدم آغاز درمانی صحیح در یک بازه زمانی مناسب ، عوارضی همچون موارد زیر در پی عفونت و التهاب لوزه در کودکان رخ می دهد که شامل :

• مشکل تنفسی در حین خواب که به آن آپنه انسدادی خواب نیز گفته می شود.
• انتشار عفونت به بافت های اطراف لوزه
• التهاب کلیه ها
• تجمع چرک و تشکیل آبسه در اطراف لوزه
• تب روماتیسمی در پی بعضی از انواع عفونت های استرپتوکوکی لوزه که درمان نشده اند.
• درگیری مفاصل

پیشگیری از التهاب لوزه در کودکان

احتمالا این سوال برای شما هم پیش آمده است که چگونه می توان از التهاب لوزه در کودکان پیشگیری نمود ؟در پاسخ باید بگوییم چنانچه کودک شما مدام به گلودرد دچار می شود ، باید او را مجاب به شستن مرتب دست ها نمایید و وسایل مربوط به خوردن و آشامیدن او را از دیگران جدا کنید. این کار به میزان چشمگیری می تواند از ریسک ابتلا به عفونت و التهاب لـوزه کودکان جلوگیری کند. ناگفته نماند که رژیم غذایی مناسب و تقویت سیستم ایمنی بدن کودک و همینطور ورزش و دریافت اکسیژن کافی ، نیز در پیشگیری از التهاب لـوزه کودکان تاثیر قابل ملاحظه ای دارند.

ضرورت مراجعه به پزشک

عفونت لوزه در کودکان در اغلب موارد با کمی استراحت و همچنین مصرف مایعات به میزان بیشتر ، بهبود می یابد. اما در شرایط حاد می بایست حتما به پزشک مراجعه شود تا با معاینه توسط ایشان و تجویز دارو ، مشکل برطرف شود. در صورتی که کودک دچارعفونت باکتریایی شده باشد و به بیماری هایی همانند بیماری های قلبی ، تب سرخک و غیره مبتلا باشد ، آنتی بیوتیک تجویز می شود. مصرف آنتی ‌بیوتیک در این شرایط با توجه به دستور پزشک ، سریعا علائم را متوقف می‌ کند. اگر کودکتان برای اولین بار است که به عفونت لوزه دچار شده است ، برای درمان به موقع می بایست به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه شود. مشکلات تنفسی ، نامناسب بودن حال عمومی کودک و بی حالی شدید ، همه از جمله علائم هشدار دهنده ای می باشند که در صورت روئیت این علائم می بایست بدون هیچ گونه معطلی با اورژانس تماس گرفته شود. این موارد ممکن است از التهابات خطرناک نواحی اپی گلوت نشئت گرفته باشد. همچنین در صورتی که کودک شما دچار علائم زیر بود می بایست سریعا نزد متخصص گوش و حلق و بینی روید ، این موارد شامل :

• تب بالای ۳۹.۵ درجه سانتیگراد
• خشکی گردن
• مشکل در تنفس
• التهاب شدید در گلو و بزرگی آن
• ضعف عضلانی
• گلودرد ممتد تا سه روز

پیشگیری از سرایت به دیگران

التهاب لوزه در کودکان و عفونت آن ، نوعی بیماری مسری است که در صورت عدم رعایت بهداشت و نکات لازم ، به کودکان و اطرافیان دیگر منتقل شود. به این منظور نیاز است که دست های کودک ، به طور مرتب با آب و صابون شسته شود. فرزند شما از لوازم شخصی خود استفاده نماید. به او بیاموزید تا در زمان سرفه و عطسه ، دهان خود را با دستمالی بپوشاند و سپس آن را دور بیاندازد.